:
اين مسئله از واضحات است كه براي يك كاربر فارسي زبان سيستم عاملي ارزش دارد كه در
آن بتوان از امكانات فارسي مانند تايپ فارسي و فارسي نويسي در بخش هاي مختلف بهره
برد. لينوكس هم به عنوان سيستم عاملي كه كم كم جاي خود را در خانه ها باز ميكند، از
اين قاعده مستثني نيست. اين مقاله به بررسي چگونگي فارسي نويسي در لينوكس مي
پردازد.
به چه چيزهايي نياز داريم؟
خوب براي اينكه عمليات فارسي نويسي براي لينوكس موفقيت آميز باشد، به برنامه هاي
زير نياز داريد:
- محيط گرافيكي GNOME نسخه 2 و بالاتر يا KDE نسخه 3 و بالاتر
- XFree86 نسخه 4.2.0 و بالاتر
لازم به ذكر است كه نسخه هاي محيطهاي GNOME و KDE كه در بالا ذكر شدند، از Unicode
پشتيباني ميكنند كه ميتوانند كاراكترهاي فارسي را به درستي نشان دهند. ضمنا برنامه
Xfree86 نسخه 4.2.0 داراي بهبودهايي در بارگزاري فونت ها و پشتيباني از
antialiasing است.
چگونه شروع كنيم ؟
براي شروع ابتدا بسته فارسي را از بخش دانلوددريافت كرده آنرا باز كنيد. براي
بازكردن اين فايل كافي است دستورات زير را در يك پنجره ترمينال تايپ كنيد:
$ gunzip farsi_pack.tar.gz
$ tar -xf farsi_pack.tar
حاصل كار 3 فايل خواهد بود كه دو تاي آنها قلم Tahoma و يكي صفحه كليد فارسي است كه
من آنرا با هر طوري بود درست كردم.
مراحل بعدي به صورت زير است:
- يك پنجره ترمينال باز كرده، سپس با تايپ دستور su بصورت كاربر ريشه وارد سيستم
شويد. سپس دستور vi /etc/X11/XF86Config را تايپ كنيد تا برنامه ويرايشگر vi اجرا
شده و فايل پيكربندي Xfree86 را برايتان باز كند.
- در برنامه vi در متن فايل بازشده، به دنبال Section InputDevice گشته و پس از
پيدا كردن آن، در يك فضاي خالي كايد insert را فشار داده و فرمانهاي زير را تايپ
كنيد:
Option "XkbOptions" "grp:ctrl_shift_toggle"
Option "XkbLayout" "fa"
كار كردن با vi مشابه ويرايشگرهاي متني ديگر است. خط نخست به Xfree86 مي گويد كه با
فشرده شدن، Ctrl+Shift زبان صفحه كليد عوض شود و خط دوم، زبان دوم را كه فارسي است
به آن معرفي ميكند.
پس از اتمام تايپ خطوط بالا، كليد Esc را فشار دهيد، سپس كليد : را فشار داده و
تايپ كنيد wq و كليد Enter را فشار دهيد. اين كار تغييرات انجام شده را ذخيره كرده
وبه خط فرمان باز ميگردد.
- در اين مرحله بايد دايركتوري مربوط به فونتهاي TrueType را به Xfree86 معرفي
كنيد. براي اين كار، مجددا در خط فرمان دستور vi /etc/fonts/fonts.conf را تايپ
كنيد. اين كار فايل پيكربندي قلمها را باز ميكند. به دنبال خط زير كه در ابتداي
صفحه است بگرديد:
/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1
و مجددا با فشار دادن كليد insert خط زير را زير آن اضافه كنيد:
/usr/X11R6/lib/X11/fonts/TTF
پس از اتمام كليد Esc و سپس : را فشار داده و تايپ كنيد wq تا تغييرات ذخيره شده و
از برنامه vi خارج شويد.
- خوب بخشهاي مشكل كار را به اتمام رسانديد. در مرحله بعدي بايد فايل هايي را كه
باز كرده ايد به مسيرهاي مربوطه كپي كنيد.براي اين كار فرامين زير را تايپ كنيد:
$ cp *.ttf /usr/X11R6/lib/X11/fonts/TTF/
$ cp fa /usr/X11R6/lib/X11/xkb/symbols/
پس از اتمام كار، كليدهاي Alt+Ctrl+Backspace را فشار دهيد تا Xserver مجددا راه
اندازي شود و تغييراتي كه ايجاد كرديد در سيستم اعمال شود. مجددا در سيستم login
كرده و اين بار در منوي اصلي قسمت Preferences بخش Font را انتخاب كرده و براي
قسمتهايي كه در شكل زير مي بينيد، فونت Tahoma را انتخاب كنيد :
- اكنون ميتوانيد در بخشهاي مختلف و برنامه هايي كه با استفاده از GTK 2.0 طراحي
شده اند، فارسي تايپ كنيد. ميتوانيد در مرورگر اينترنت خود نيز از زبان فارسي
استفاده كنيد.
